e shtunë, 8 dhjetor 2007

मर्मत खर्च जुटाउन नसकेपछि नेपाल सरकारले बेलायतस्थित दुतावास भवन बेच्ने





लामो समयदेखिको आशंका अन्त्य गर्दै नेपाल सरकारले पहिलो कुटनीतिक सम्बन्ध कायम भएको देश बेलायतस्थित नेपाली दुतावास भवन बिक्री गर्ने निर्ण्र्ायगरेको छ । नेपालमात्रै होइन, दक्षिण एसियाकै पहिलो मिशन रहेको सो भवन सिद्धान्ततः बिक्री गर्ने निर्ण्र्ायभएको बेलायतका लागि नवनियुक्त राजदुत मुरारीराज शर्माले खुलासा गर्नुभएको हो । 'म यहा आउनुअघि प्रधानमन्त्री र परराष्ट्रमन्त्री दुवैले बोलाएर अब लन्डनको दुतावास भवन बेच्नुपर्‍यो, प्रक्रिया अघि बढाउनुस् भन्ने निर्देशन भएको छ'- दुइ साताअघि बेलायत आउनुभएका राजदुत शर्माले भन्नुभयो-'बेच्ने निर्ण्र्ाायले व्यापक विरोध भए पुनर्विचार होला, नत्र बेच्ने निर्ण्र्ााभइसकेको छ ।'
लन्डनको मुटु मानिने केन्सिङ्टन प्यालेस गार्डर्ेेस्थत सो कलात्मक 'क्राउन स्टेट्स प्रोपर्टर्ीीभवन रंगरोकन, मर्मत गर्न धौ-धौ भएको र 'लिज होल्ड' भएकाले बेच्ने अन्तिम निष्कर्षा सरकार पुगेको हो । 'यो हाम्रो सम्पति पनि होइन र मर्मतकै लागि खर्च धान्न नसक्ने भएपछि उपाय त सोच्नुपर्‍यो नि'- शर्माले भन्नुभयो ।
स्मरणरहोस्, सो भवन 'रिफर्विस' का लागिमात्र करिब साढे ४ मिलियन पाउन्ड -नेपाली रुपिया" ५८ करोड ५० लाख) खर्च लाग्ने अनुमान छ । मर्मत अभावमा वषर्ामा भवनभित्रै पानी चुहिएर कर्मचारीहरुले हैरानी खेप्नुपरिरहेको छ । पारदर्शी र उचित मुल्यमा भवन बेच्न निर्देशन भएपनि कसलाई कति मुल्यमा दिने र कुन प्रक्रिया अपनाउने भन्ने चाहिं निर्ण्र्ाानभएको शर्माले बताउनुभयो । सन् १९३४ मा तत्कालिन सरकारले पहिलोपटक सो भवन लिजमा लिएपछि सन् १९८४ मा ९९ वर्षा लागि पुन नवीकरण गरिएको थियो । सम्झौता सकिन अझै ७५ वर्षन्दा बढि छ । त्यसयता शर्माबाहेक १७ राजदुतले मिसन सम्हालिसकेका छन् । भवन बेच्ने निर्ण्र्ााछि यहा"का बुद्धिजिवीले चिन्ता प्रकट गरेका छन् । 'नेपालीकै प्रतिष्ठाको प्रतीक थियो अब बेच्ने भएछन्'- लिड्स विश्वविद्यालयका प्राध्यापक डा. र्सर्ूय सुवेदी -ओबिइ) ले चिन्ता व्यक्त गर्दै भन्नुभयो-'अब प्रक्रिया कत्तिको पारदर्शी हुन्छ, त्यो हर्ेन बा"की छ ।'
अर्का समाजसेवी चिकित्सक डा. राघवप्रसाद धिताल -ओबिइ) ले भवन बेच्ने सरकारी निर्ण्र्ाा्रति असन्तुष्टि व्यक्त गर्नुभएको छ । 'कुनै हालतमा पनि भवन बेच्नु हुन्न, यो त बेलायत नेपालबीच पुरानो सम्बन्धको 'सिम्बोल' हो'- डा. धिताल थप्नुहुन्छ-र्'मर्मत गर्नै सकिएन भन्ने निहु"मा त्यो प्राइम लोकेशनको भवन बेच्नु सरकारको मर्ुखता हो । नेपाल बस्ने मन्त्री, नेतालाई यहा"को महत्व के थाहा - अब त्यस्तो ठाउ"मा भवन नै पाइन्न ।' पहिलो, दोश्रो विश्वयुद्धमा बेलायतप्रति नेपालको योगदान देखेरै सस्तोमा लिज पाइएको स्मरण गर्दै उहा"ले भन्नुभयो-'अब बेचेर नाफा गर्नु पनि त सरकारको नैतिकता होइन नि †'
एनआरएन युके अध्यक्ष अशोक श्रेष्ठले पनि यस कदमको विरोध गर्नुभएको छ । 'त्यो ऐतिहासिक भवन बेच्नै हुन्न'-उहा"ले भन्नुभयो-'हामी एनआरएन पदाधिकारी यसै साता पुनर्विचार गरिदिन आग्रह गर्ने हिसावले डेलिगेशन जा"दै छौं ।' नेपाली लोकतान्त्रिक मञ्च, युके अध्यक्ष आङकल्जङ लामाको मत भने अलिक फरक छ । भवन बेचेर नया" लिन सकिन्छ भने त्यसबाट डराउन नहुने बताउ"दै उहा"ले भन्नुभयो- र्'मर्मत गर्नै नसक्ने भए किन राखिराख्ने -' तर, भवनको 'मिनिमम इभ्यालुएसन' गरेर बोलपत्र आव्हान गर्ने अनि त्यो यहा"का विभिन्न संघसंस्थाको रोहवरमा पारदर्शी गराउनुपर्नेमा लामाको जोड छ । भवन विक्रीका सिलसिलामा कमिशनको खेल हुनसक्नेप्रति पनि यहा"का नेपाली चिन्तित छन् ।

– नवीन पोखरेल /युरोपको नेपालीपत्र

Nuk ka komente: